سولماز ایکدر
شايد از خوشبيني زياد ما باشد كه گمان مي‌كنيم به‌يمن تصميم‌مان براي انتشار پرونده‌اي درخصوص مجازات‌هاي جايگزين، قانون جديد مجازات اسلامي هم پس از مدت‌ها به تعويق افتادن در نهايت از سوي شوراي نگهبان تاييد شد. در هرحال به هر دليلي كه بتوان براي آن تصور كرد درست همان وقتي كه ما مي‌خواستيم با برشمردن محاسن مجازات‌هاي جايگزين براي كودكان از صدور اينچنين احكامي استقبال كنيم و از قضات دادگاه‌هاي ويژه اطفال بخواهيم به فرداي كودكان بزهكار هم بينديشند، با تصويب قانون جديد دست قضات دادگاه‌هاي ويژه اطفال براي صدور قوانين جايگزين به نسبت قبل بازتر شد. قوانيني كه فردا‌هاي كودكان بزهكار را هم در نظر مي‌گيرد و با صدور احكام سنگين و درج لغت «سوء» در سابقه‌شان نمي‌خواهد سايه سنگين خطاهاي كودكي، تا آخر عمر بر روي زندگي كودك سنگيني كند.
مدت‌هاست كه فعالان حقوق كودكان در مورد مزاياي صدور احكام جايگزين از حبس، حد و جريمه براي كودكان سخن مي‌گويند و عدالت ترميمي را برتر از عدالت تنبيهي مي‌دانند. مجازات جايگزين مجموعه‌مجازات‌هايي را دربر مي‌گيرد كه به آموزش متهم و اصلاح رفتار او مي‌پردازد نه به تنبيه و صرفا مجازات او.
اما تنها نكته مثبت قانون جديد، اعمال مجازات جايگزين براي كودكان نبود. با تصويب اين قانون، دختران و پسران تا پيش از 18سالگي كودك ارزيابي مي‌شوند و به قول حقوقدان‌ها مسووليت كيفري بر آنها بار نمي‌شود. اين موضوع باعث شد كه يكي از عمده اختلافات حقوقي ما با كنوانسيون حمايت از حقوق كودكان كه به صورت مشروط به آن پيوسته بوديم حل شود. هرچند ما از تاييد اين قانون بخصوص بند‌هاي مربوط به كودكانش بسيار خشنود بوديم، در اين پرونده سعي كرديم تا نظر مخالفان اعمال مجازات‌هاي جايگزين را هم بازتاب دهيم. كساني كه اعمال مجازات‌هاي جايگزين و مجازات‌هاي سبك‌تر را به ضرر امنيت جامعه مي‌دانند در این میان قضاوت با خوانندگان خواهد بود كه براي داشتن جامعه‌اي امن‌تر و سالم‌تر آيا بايد مجازات‌هاي سخت‌تري اعمال شود يا بهتر است با نگاه ترميمي رفتار‌هاي غلط كودكان بزهكار را اصلاح كرد. اگرچه در اين پرونده از نقطه نظرات بسياري از فعالان عرصه حقوق كودك استفاده كرديم اما نمي‌توان منكر آن شد كه نام همه پيشكسوتان فعال حقوق كودك به چشم نمي‌آيد. به دلايل گوناگوني استفاده از دانش همه اين عزيزان براي ما ميسر نشد. اين پرونده را به تك‌تك عزيزانی که تصویب این قانون مرهون سال‌ها تلاش آنهاست تقديم مي‌كنيم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر